دستاوردهای علمی ۲۰۱۳: از ذره خدا تا احیای نسل ماموت‌ها
دستاوردهای علمی ۲۰۱۳: از ذره خدا تا احیای نسل ماموت‌ها
در صنعت خودروسازی، روند سریع نوآوری‌ها عرضه خودروهای بدون راننده و وسایل نقلیه هیدروژنی را به دنبال داشت.
گفته شده است که خودروهای بدون راننده انقلابی را در عرصه خودروسازی رقم خواهند زد، این نوع خودروها صرفه‌جویی در زمان و سوخت، پیشگیری از تصادف و تحولی بزرگ در برنامه‌ریزی شهری را میسر خواهند ساخت. به کمک چنین اتومبیل‌هایی – برای نمونه – افراد سالمند، معلولان و حتی «افراد مست» خواهند توانست بدون مشکل خود را به مقصد برسانند.
این وسایل نقلیه «خودمختار» همچنین توانایی رفع راه‌بندان را داشته و در واقع عامل اصلی ایجاد ترافیک را از معادله حذف خواهند کرد – عامل انسانی که معمولاً درباره پیچ، سرعت و فاصله از خودروی جلویی تصمیم‌گیری می‌کند.
لری پِیج، مدیر ارشد اجرایی یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌هایی که در زمینه خودروهای بدون راننده فعال است، سال ۲۰۱۳ از مزایای این فناوری جدید گفت: «تصور کنید که خودروهای بدون راننده چگونه زندگی ما و محیط اطراف‌مان را دستخوش تغییر خواهند کرد: پارکینگ‌های کمتر، جابه‌جایی روان‌تر، تصادف کمتر، آزادی بیشتر و البته ساعات کوتاه‌تر تلف شده پشت فرمان خودرو. یک شهروند آمریکایی معمولی به طور متوسط روزانه حدود ۵۰ دقیقه را صرف رفت و آمد می‌کند. فکرش را بکنید که این زمان به زندگی بشر برگردد و بتوانید آن را صرف کارهای مفیدتر کنید.»
هم اینک، خودروهای خودمختار در مرحله آزمایش به سر می‌برند، با این همه کارشناسان امر می‌گویند که بیش از یک دهه زمان لازم است تا این نوع خودروها در دسترس عموم قرار گیرند.
یکی دیگر از اختراع‌های متحول‌کننده سال گذشته میلادی خودروهای هیدروژنی بود. این نوع اتومبیل که آینده صنعت خودروسازی را از آن خود خواهند کرد با استفاده از سلول‌های سوخت هیدروژنی به جای دود «بخار آب» تولید می‌کند.
در حال حاضر مراکز سوخت‌رسانی به خودروهای هیدروژنی کم تعداد بوده و ساخت‌شان نیز بسیار گران تمام می‌شود. به‌رغم این مسئله خودروهای هیدروژنی برخلاف خودروهای برقی از جهت بُرد مسافرتی قابل رقابت با خودروهای بنزینی معمولی بوده و امکان سوخت‌گیری سریع را دارا هستند، چیزی که در خودروهای برقی ممکن نیست.
در همین حال، شرکت هیوندای از کُره جنوبی نیز یک خودرو هیدروژنی شاسی بلند تولید کرده که قرار است سال آینده در ایالت کالیفرنیا به بازار عرضه شود. شرکت هیوندای اعلام کرده که این خودرو – که با اقساط ماهانه ۴۹۹ دلار آمریکا فروخته خواهد شد – به مدت سه سال خدمات پس از فروش و سوخت هیدروژن رایگان دریافت خواهد کرد.
علاوه بر هیوندای، شرکت‌های خودروسازی تویوتا و هوندا از کشور ژاپن نیز اعلام کرده‌اند که مدل‌های خودرو هیدروژنی خود را در سال ۲۰۱۵ میلادی به بازار عرضه خواهند کرد.
اما خارج از صنعت خودروسازی همبرگرهای آزمایشگاهی خبر مهم دیگر در عرصه علم و فناوری در سال ۲۰۱۳ بودند.
البته نخستین همبرگر کِشت شده در محیط آزمایشگاهی با قیمت ۳۳۲ هزار دلاری چندان هم اقتصادی تولید نشد. گوشت این همبرگر از سلول‌های بنیادی گاو در آزمایشگاهی در کشور هلند کِشت شد و طی یک کنفرانس مطبوعاتی در شهر لندن در ماه اوت ۲۰۱۳ پُخته و خورده شد. یکی از دو نفری که این گوشت را امتحان کردند جاش شونوالد، کارشناس غذایی، بود که طعم این گوشت را «کاملاً متفاوت» توصیف کرد.
دانشمندان معتقدند که گوشت آزمایشگاهی، روشی اقتصادی‌تر، سالم‌تر و به سود محیط زیست خواهد بود که اثرات سوء دامداری را از بین خواهد برد. دامداری با روش‌های کنونی نیازمند قطعات بزرگ زمین بوده و مقادیر زیادی گازهای گلخانه‌ای در جو زمین پراکنده می‌کند.
در سال ۲۰۱۳، در بخش دیگری از جهان، یعنی در قفقاز، کشف یک جمجمه انسان‌نمای ۱٫۸ میلیون ساله سر و صدای زیادی به پا کرد. این جمجمه که در ماه سپتامبر امسال در کشور گرجستان کشف شد، از آن جهت حائز اهمیت بود که تاریخ زندگی اجداد بشر را بازنویسی کرد.
جمجمه یاد شده که «جمجمه ۵» نامگذاری شد، نخستین جمجمه سالم یک انسان‌نمای بزرگسال است که از دوره پله‌ئیستوسن بر جای مانده است.
در همین حال، گروهی دیگر از دانشمندان به این فکر افتادند که از طریق شبیه‌سازی حیوانات منقرض شده این جانوران را بار دیگر به زمین بازگردانند.
در همین راستا، گروهی از دانشمندان کار جدی بر روی خوانش اطلاعات ژنتیک ماموت افسانه‌ای را آغاز کردند و بیش از پیش به احیای این خویشاوند قدیمی فیل امیدوار شدند.
پژوهشگران روسی نیز اعلام کردند که کار را یک گام به جلو برده و با امضای قراردادی با «هوانگ وو-سوک»، دانشمند متخصص شبیه‌سازی در کشور کره جنوبی، پروژه شبیه‌سازی ماموت را به واقعیت نزدیک‌تر کرده‌اند.
در رشته فیزیک نیز، دو دانشمند فیزیکدان به دلیل کشف چیزی که به «ذره خدا» معروف شد و کار بر روی نظریه «بوزون هیگز»، جایزه نوبل را از آن خود کردند.
پیتر هیگز، از بریتانیا، و فرانسوا انگلرت، از کشور بلژیک، به طور مشترک جایزه نوبل در رشته فیزیک را دریافت کردند.
این دو دانشمند، در دهه ۱۹۶۰ میلادی مکانیسمی را برای تعریف چگونگی جرم‌دار شدن مواد توضیح دادند. بر پایه مدل یاد شده، ذره‌ای به نام «بوزون هیگز» – که در سال ۲۰۱۲ کشف شد – ذره‌ای بنیادی و جرم‌دار است که بسیاری کشف آن را «بزرگ‌ترین دستاورد علم فیزیک در سدهٔ گذشته» لقب داده‌اند.